Darna@home: Speciale dj-mix door dj Guedra Guedra (Casablanca)
 🎶 MIX N° 3 🎶
Â
Marokkaanse invloeden drukken al tientallen jaren hun stempel op elektronische muziek en deze mix probeert het verhaal achter die invloeden te schetsen. Barraka El Farnatshi is een belangrijk symbool in dat verhaal. Onder leiding van Pat Jabbar, de bekende producer met Zwitserse roots, houdt dat in 1988 opgerichte Marokkaanse label er een bijzondere aanpak op na, wars van het beperkende muzikale hokjesdenken waarbij geschermd wordt met termen als ‘traditioneel’ en ‘exotisch’. Met meer dan 30 producties en enkele groepen gaf het label al tal van creatieve en avant-gardistische artiesten een duwtje in de rug. Een gewaagde gok die desalniettemin tot het nodige commerciële succes heeft geleid en niet alleen in Zwitserland en Marokko.
De eerste track van de mix is ‘Mulkutshi’ van het album ‘Riam - 1997’ van de groep Ahlam, een van de leden van de Barraka-familie. In totaal 3 platen produceerde het label van de groep uit Marrakesh, met producties die raï, techno, chaabi en funk combineren tot een moderne en hybride stijl die zich onderscheidt van klassieke raï en Europese techno. Het album is het resultaat van het creatieve potentieel van de groep Ahlam, maar ook de gerenommeerde Amerikaanse jazzman Bill Laswell deed zijn deskundige duit in het zakje voor het mixen van de muziek. Dat was overigens niet de eerste keer dat Bill Laswell samenwerkte met Barraka El Farnatshi. Hun eerste contact dateert al van eind jaren 80, toen de in Tanger wonende Paul Bowles hem vertelde over zijn ontdekking, Aisha Kandisha Jarring Effects, een Marokkaanse underground trancegroep. Laswell nodigde hen terstond uit om hun muziek in New York te komen voorstellen. Die eerste ontmoeting mondde uit in de productie van ‘Shabeestation’, het tweede album van AKJE en een van de vele projecten waarvoor de Amerikaanse producent samenwerkte met Barraka.
Amïra Saqati, nog een project van de leden van AKJE, leidde tot ‘El Aloua’ uit het album ‘Agdal Reptiles on Majoun - 1995’, dat ook in deze mix zit. We herkennen er de stijl van AKJE in met invloeden van de traditioneel Marokkaanse en Maghrebijnse muziek (raï, gnawa, Berberse muziek, jeel), ambientgeluiden en westerse dance-esthetiek.
In een andere stijl van het label vinden we de stem van Sapho, een Marokkaanse zangeres, in de nummers ‘Laouah’ (dat zijn invloeden haalt uit de zayanmuziek uit de Midden-Atlas) en ‘Ya Habib’ (geïnspireerd door Aïta) van op het album ‘Digital Sheikha – 1998’, voor een ongeziene muzikale ervaring.
Maar Bill Laswell is niet de enige internationale grote naam die al vroeg tekende voor een samenwerking met Marokkaanse groepen. Al in 1968 nam Brian Jones van de Rolling Stones ‘The pipes of pan at Jajouka’ op, een mythisch album dat de muzikanten uit het dorp Jajouka in het Rifgebergte wereldwijde bekendheid gaf. Dertig jaar later maakte Talvin Singh, een pionier op het vlak van Oosterse techno, een hybrideplaat met traditionele invloeden en elektronische remixes: ‘The Moon Master Musicians Of Jajouka – 2000’, met het nummer ‘Above the Moon’. Talvin Singh gebruikt daarin de dromerige trance van de berginstrumenten van de Jajouka om de jungle- en dublijnen een hypnotiserende uitwerking te geven. In ‘Judas Goat, Burn it - 2006’ staat de gaïta centraal, hét Jajouka-instrument bij uitstek. Die samenwerking tussen Filastine en gaïtaspeler Hicham Enouiti neemt ons mee op een reis doorheen de soufi-trancewereld.
Ook het gnawa-universum is in deze mix vertegenwoordigd met het nummer ‘Lahillah Express’ uit het album ‘Gnawa Impulse - Living Remixes - 2001’. Gnawa Impulse kwam er na de ontmoeting in 1998 tussen gnawamuzikanten Abdenbi Binizi, Samir Zgarhi en Majid Karadi en de Duitse multi-instrumentalisten Jan-Claudius Rase en David Beck. Rituele gnawapercussie weerklinkt er samen met de drogere synthetische drums.
Na die eerste golf van elektronische Marokkaanse producties zien we een tweede generatie producers en dj’s opduiken. Het label ‘Appartement 22’ is een van de uithangborden van die nieuwe golf Marokkaanse artiesten. Het label trad op als producer voor artiesten als MoMo (Music Of Moroccan Origin), die bekendstaan voor hun DaR-stijl (Digital and Roots music) waarin trance, techno, garage en breakbeat uit Londen, de stad waar de leden van MoMo wonen, worden verweven met traditionele muziekstijlen uit hun geboorteland Marokko. Ook Moulay Youssef Adel aka U-cef, de pionier van de Marokkaans getinte drum & bass, kreeg een duwtje in de rug van Appartement 22, dat zijn album ‘Halalium’ produceerde. De Maghrebijnse invloeden met een gnawarandje klinken overduidelijk door in de akoestische instrumenten die U-Cef gebruikt. Een concreet voorbeeld daarvan vinden we terug in ‘Hijra – Halalium - 1999’, een samenwerking met Dar Gnawa en Johnny Biz: gimbirbasslijnen, een woestijngitaar en Arabische en Engelse rap van Dar Gnawa.
De gnawa-invloeden komen ook terug in ‘Fes Mejdoub’ van het album ‘L'autre Nuit’, dat in 2001 werd opgenomen en door Van Magnet en gnawamuzikanten uit Fez werd uitgebracht op het label ‘Prikosnovénie Records’.
‘Esh 'Dani, Alash Mshit’ is het resultaat van het werk van Cheb I Sabbah, die in Algerije werd geboren, maar daarna naar California verhuisde. In Essaouira laat hij zich onderdompelen in het ‘Houara’-universum, bijvoorbeeld in de nummers die hij opneemt samen met B’net Marrakech. Het album ‘La Kahena - 2005’ voegt repetitieve ritmes en hypnotiserende gezangen van de Houara-maestra’s toe aan de jachtige beats van Cheb.
En deze mix zou niet compleet zijn zonder een ode aan de revolutionairen van AKJE, met een somber stukje ‘Geltlik Ji - Koyo Habib – 2000’. Abdou El Shaheed, Habib El Malak en Pat Jabbar richtten AKJE op in 1987 met de bedoeling om een avontuurlijke brug te slaan tussen chaabi en elektronische muziek. In 1988 kregen ze daarbij het gezelschap van S’Mohamed Kbir en Cheb Qchatar. Hun eerste opnames, die gemixt werden op het album ‘El Buya’, verschenen bij het label ‘Barraka El Farnatshi’, dat speciaal voor de gelegenheid werd opgericht.
De laatste reis die we in deze mix maken, neemt de vorm aan van een zachtere ambiance, een tragere trance op het ritme van dubachtige beats en triphop: ‘Haytama’ van Toires (Sanati - 2002).
Â
Artikel door: Abdellah M. Hassak (Guedra Guedra) en Mouna Guidiri.
Guedra Guedra social network:
Â
Â